--- INVENTARIS ---
Na een grondige kaartanalyse o.b.v. verschillende beschikbare bronnen en dankzij de hulp van vele inventariseerders is wijk per wijk de toestand van de trage wegen op het grondgebied van Hasselt ondertussen in kaart gebracht. Een indrukwekkend huzarenstukje en al even impressionante cijfers!
--- VISIEVORMING ---
De tragewegeninventaris vormt in een volgende fase de basis voor een proces van visievorming waarbij we onderzoeken op welke manier het netwerk naar de toekomst toe verder uitgebouwd en versterkt kan worden.
In 2021 zal de stad samen met Trage Wegen de grote lijnen uitzetten van het vervolgtraject. In de eerste plaats wordt een stadsbrede visie voor het gewenst traag netwerk uitgetekend: een conceptueel streefbeeld waarin alle accenten van de verschillende betrokken stadsdiensten hun plek krijgen.
Vanaf 2022 wordt er ingezet op 4 operationele beleidskeuzes of focuspunten die moeten bijdragen aan de realisatie van (een deel van) het wensbeeld. De uitwerking van deze keuzes moet leiden tot ingrepen en duidelijk maken welke verbindingen belangrijk zijn, welke wegen toe zijn aan een herwaardering of herinrichting en welke essentiële ontbrekende schakels zijn.
1. Buurtwegen-check
Sinds het decreet van 3 mei 2019 houdende de gemeentewegen vallen alle buurtwegen die opgetekend staan in de Atlas der Buurtwegen onder het statuut van ‘gemeenteweg’. Verspreid over het grondgebied van Hasselt liggen heel wat (potentiële) trage wegen die tot dat statuut behoren. In totaal spreken we over 134 km aan trage wegen waarvan een deel toegankelijk is maar ook een groot deel ontoegankelijk of op het terrein niet meer zichtbaar is (zie kaart hieronder).
Met een ‘buurtwegen-check’ wordt elk wegsegment gescreend (lokale situatie en toets wensbeeld) om er een advies of ingreep aan te koppelen (herstellen, verplaatsen, opheffen). Deze check dient als leidraad om het tragewegennetwerk te gaan verdichten, quick wins te verzilveren of ‘vergeten’ tracés eventueel op te heffen. Zo kan stapsgewijs de situatie op terrein in overeenstemming gebracht worden met het statuut van deze wegen conform decretale regelgeving. De resultaten uit de buurtwegen-check zijn uiteraard inzetbaar bij en verweven met de uitwerking van de andere operationele keuzes. Deze buurtwegen-check zorgt ook voor een vlottere dossierbehandeling van omgevingsvergunningen (waar buurtwegen in aanwezig zijn) gezien er op basis van een gemotiveerd kader vlot een advies kan geformuleerd worden. Dit verhoogt de transparantie naar de burger.
2.Wandellussen
Op het grondgebied van Hasselt is geen netwerk van wandelknooppunten aanwezig. Met de inventaris trage wegen en het wensbeeld traag netwerk als basis kunnen rondom en tussen de wijken en woonkernen, ook in het buitengebied, wandellussen ontwikkeld en nadien bewegwijzerd en gepromoot worden. Waar mogelijk linken we ook de Hasseltse parken aan mekaar.
Enerzijds krijgen inwoners zo meer mogelijkheden voor recreatie dicht bij huis. Anderzijds kunnen ook toeristen verrassende belevingsvolle plekken rondom de kernstad en in de open ruimte en het buitengebied ontdekken. De trajecten groeien op termijn uit tot laagtechnologische maar florerende tragewegenroutes die verspreid over het grondgebied van Hasselt het omgevingsgroen versterken. Zo kan het aantal investeringen in groen op het Hasseltse openbaar domein verhoogd worden. Er wordt ook met de nodige aandacht gekeken naar de verwevenheid met het openbaar vervoersnetwerk. Zo stijgt de reële en functionele gebruikswaarde van het traag netwerk.
3. Op avontuur door de vallei van Herk en Mombeek
De Demervallei is alom gekend in Hasselt: de groenblauwe ader tussen het Albertkanaal en de stadskern richting Kuringen, Stokrooie en Kermt. Het belang van deze vallei als verbinding tussen verschillende (rand)stedelijke en bovenlokale bestemmingen valt niet te miskennen. Vanuit het beleid is dan ook al gedegen ingezet op de verdere ontwikkeling van de Demervallei, zowel voor de Hasselaar als de toerist.
Minder bekend is de vallei van de Herk en Mombeek: meer ongerept, natuurlijker en landschappelijk waardevol. Er liggen kansen om deze vallei beleefbaar te maken d.m.v. een langeafstandsverbinding voor avontuurlijkere wandelaars die informeel en laagdynamisch werkt. Een dergelijke traject maakt de verbinding Wimmertingen – Sint-Lambrechts-Herk – Stevoort, legt de link met andere langeafstandsroutes en sluit landschappelijk aan bij Zuid-Limburg / Haspengouw. De ontwikkeling van deze route draagt bovendien bij aan de ontsluiting van de Hasseltse natuurgebieden bv. via wandelgebiedkaarten. Er wordt ook met de nodige aandacht gekeken naar de verwevenheid met het openbaar vervoersnetwerk. Zo stijgt de reële gebruikswaarde van het traag netwerk.
4. Beleefbare wijken
Ontmoetingsplekken, rustpunten en groenelementen vergroten de beleving van de stad. Inzetten op trage wegen draagt bij aan het creëren van dergelijke leeftijdsvriendelijke ruimtes in de woonwijken rondom het centrum van Hasselt. Want een trage weg is meer dan een weg. Op en langs trage wegen stijgen de kansen voor groenbeleving, lichaamsbeweging, veilige verplaatsingen, biodiversiteit, speelruimte en sociaal contact. Deze belevingsvolle stukjes stad wijzen inwoners op een fijne en kwalitatieve manier de weg tijdens dagdagelijkse verplaatsingen, vooral als je ze gaat verbinden en multipliceren.
Op zoek gaan naar een zo fijnmazig mogelijk traag netwerk gebeurt door de wijken te scannen aan de hand van principes zoals trage schoolomgevingen, verbindende domeinen en parkeerterreinen en met instrumenten zoals de doorsteekjeskaart. Waar het kan wordt ook gekeken naar speel-, leef- en schoolstraten in combinatie met meer ruimte voor groen en ontmoeting. Het uitwerken van belevingsvolle tracés voor verbinders en deze verder inbedden in de wijk via verfijners maakt het mogelijk vanaf je voordeur veilig, verrassend, (auto)luw en groen te voet of met de fiets op pad te gaan. Dit komt oa de kindlinten ten goede: kindvriendelijke routes in de wijken die speelplekken, scholen en andere kinderbestemmingen met elkaar verbinden. De kind- en jongerentoets wordt gehanteerd voor nieuwe verbindingen zodat iedereen zich welkom voelt op het openbaar domein.
Enerzijds wordt ingezet op het doorlichten van de lokale situatie en zo het doorontwikkelen van het wensbeeld in de wijken rond het centrum. Anderzijds worden de gebruikte principes (voor het zoeken naar kansen voor trage wegen) toegelicht en gebundeld. Zij helpen bij het inbouwen van een tragewegenreflex in de dagdagelijkse werkpraktijk van de stadsdiensten. Zo staan trage wegen op de radar en kan er ingespeeld worden op toekomstige opportuniteiten.
--- BELEIDSKADER TRAAG NETWERK ---
In de tweede helft van 2023 zal het geheel zijn neerslag krijgen in een beleidskader: een nota met een beschrijving van de stapsgewijze opbouw en uitwerking van het project samen met alle output en resultaten. Nadien volgt er nog een infomoment en openbaar onderzoek vooraleer het beleidskader definitief goedgekeurd kan worden. Vanaf 2024 volgen dan hopelijk de eerste realisaties!
Zowie Vangeel
zowie.vangeel @tragewegen.be
tel: 0471 95 21 11
www.tragewegen.be
